یکی دو روز پیش یک دانشجوی رشته روزنامه نگاری تماس گرفت و گفت برای پروژه کارشناسی ارشدش باید با چند وبلاگ نویس مصاحبه کند . اشاره ای به موضوع پروژه کرد و من علاقه مند شدم حرفهایش را بشنوم. موضوع پژوهش این دانشجو «اخلاق حرفه ای در وبلاگ نویسی » است و در حین صحبت دائما از کلمه Ethic استفاده می کرد . می گفت در دنیا استانداردهایی به عنوان «اخلاق حرفه ای در وبلاگ نویسی » مطرح شده است . از او خواهش کردم چند موردش را اشاره کند . یکی از مواردی که اتفاقاً خیلی تاکید میکرد plagiarism بود. ویکی پدیا plagiarism را اینگونه تعرف کرده است :
انتحال یا دستبرد فکری یا ایده‌دُزدی به معنی «تخصیص دادن خلاقیت ادبی یا پژوهشی دیگری یا بخشی از آن یا متن ناشی از آن به خود، گویی که خود شخص آن را خلق کرده است.» دستبرد فکری ممکن است بدون رضایت صاحب اصلی اثر و یا با رضایت وی انجام شود. دستبرد فکری اگر در حوزه ادبیات باشد دزدی ادبی، اگر در حوزه هنر باشد سرقت هنری و اگر در حوزه پژوهش‌های دانشگاهی انجام شود سرقت علمی نامیده می‌شود. به زبان ساده دستبرد علمی یا ادبی یعنی رونویسی کارها یا ایده‌های دیگران و انتساب آنها به خود.
 |
مثلا همین عکسی که من اینجا گذاشته ام می تواند یکی از مصادیق Plagiarism باشد . |
مشغول صحبت که بودیم یک از نوشته هایم ( که در روزنامه دنیای اقتصاد نیز منتشر شده است ) را در گوگل جستجو کردیم . این مقاله در چندین سایت و وبلاگ بازنشر شده بود و جالب این بود که بعضی از این وبلاگ ها هیچ اشاره ای به منبع نکرده بودند به نحوی که خواننده وبلاگ برداشت خواهد کرد این مقاله توسط نویسنده وبلاگ مورد نظر نوشته شده است . ( مثلاً این و این و اییییییییییییییییییین و .....)
این دوست دانشجوی روزنامه نگاری معتقد بود دلیل اصلی این اتفاق مخصوصاً در ایران این است که خیلی از وبلاگ نویسان یا مدیران سایت ها اساساً با چنین موضوعی آشنا نیستند و تصور نمی کنند که چنین کاری دزدی است .
بحث plagiarism در مجامع آکادمیک و مخصوصاً در جوامع توسعه یافته خیلی جدی تر است . در سالهای گذشته نرم افزارهای قدرتمندی ایجاد شده اند که تشخیص plagiarism را به راحتی و با دقت زیاد انجام می دهند . بسیاری از دانشگاههای دنیا دانشجویان تحصیلات تکمیلی را موظف میکنند قبل از تحویل رساله دکتری یا کارشناسی ارشد ، متن را از طریق این نرم افزارها کنترل کنند . در دانشگاه ما (UPM) هر دانشجویی موظف است این کار را انجام داده و گزارش به صورت آنلاین برای استاد راهنما مشهود است . بعضی اساتید قبل از ارائه گزارش گرفته شده از نرم افزار plagiarism checker متن را از دانشجو تحویل نمیگیرند .
امکان اجرای چنین کنترلی در دانشگاههای ایران تا موقعی که رساله ها به زبان فارسی نوشته می شود غیر ممکن است هر چند که شاید بتوان حداقل در سطح ملی و یا به عبارتی در سطح زبان فارسی این کار را انجام داد . البته خیلی بعید به نظر می رسد .
امکان اجرای چنین کنترلی در دانشگاههای ایران تا موقعی که رساله ها به زبان فارسی نوشته می شود غیر ممکن است هر چند که شاید بتوان حداقل در سطح ملی و یا به عبارتی در سطح زبان فارسی این کار را انجام داد . البته خیلی بعید به نظر می رسد .
اگه این کارو بکنن که کسی تو ایران فارغ التحصیل نمیشه
پاسخحذف